การออกฤทธิ์
รูป:ภาพประกอบอาการการออกฤทธิ์ของสารเสพติด
แหล่งที่มา:https://www.google.co.th
สารประเภทฝิ่นเมื่อเข้าสู่ร่างกายมีการเปลี่ยนแปลงเป็นสารชนิดต่างๆ
ฤทธิ์เสพติดเป็นจากมอร์ฟีนเกือบทั้งหมด ความรุนแรงของฤทธิ์ขึ้นอยู่กับปริมาณและความเข้มข้นของมอร์ฟีนนั้นเอง
ดังนั้นเฮโรอีนจึงมีฤทธิ์เสพติดมาก เนื่องจากทำให้ระดับของมอร์ฟีนในสองมากที่สุด(ภานุพงศ์ จิตะสมบัติ,๒๕๔๒)
โดยปกติร่างกายของมนุษย์ในระบบประสาท
สมอง และระบบไขสันหลัง มีสารออกฤทธิ์คล้ายๆ มอร์ฟีนอยู่ การที่ร่างกายได้รับมอร์ฟีนทำให้ระบบต่างๆ
มีการเปลี่ยนแปลง ฤทธิ์ของมอร์ฟีนมีอยู่หลายประการ ดังนี้
- ฤทธิ์แก้ปวด เป็นการออกฤทธิ์ทำให้ระบบร่างกายที่ควบคุมการปวดที่เรียกว่า
Endogenous opioid ออกฤทธิ์ทำให้ลดความปวดลง
ฤทธิ์นี้มีความจำเป็นในวงการแพทย์ปัจจุบัน เพื่อบรรเทาการปวดรุนแรงของผู้ป่วย
- ฤทธิ์กดประสาท/กล่อมประสาท นอกจากที่รู้กันทั่วไปว่ามอร์ฟีนมีฤทธิ์กดประสาท
ทำให้มีความทุรนทุรายลดลง ผู้ใช้ยาเสพติดจะมีความรู้สึกโปร่งโล่ง ไม่คิดอะไร
-
ฤทธิ์กระตุ้นอารมณ์ ทำให้เกิดอารมณ์ขึ้น ครึ้มอกครึ้มใจ
ครึกครื้น เป็นอาการของคนที่มีความสุขจากภายใน (Euphoria) แต่อาการนี้ก็สามารถทำให้เกิดขึ้นมาใหม่ได้โดยการหยุดเสพหรือรักษา
ผู้เสพติดมักจะรู้ว่าเมื่อหมดอาการ Euphoria นี้ต้องเข้าโรงพยาบาลรักษา
- ฤทธิ์ผิวหนัง เป็นอาการที่ทำให้เกิดเส้นเลือดใต้ผิวหนังเกิดการขยายตัว
เกิดเป็นผื่นแดงขึ้นมาบริเวณผิวหนัง เกิดเพราะมอร์ฟีนกระตุ้นสารฮิสตามีน (Histamine) และกระตุ้นต่อมเหงื่อด้วย อาการนี้พบเห็นได้หลังจากผู้เสพเฮโรอีนใหม่ๆ
จะเกิดมีอาการคันใต้ผิวหนังจึงมีอาการเกาหรือลูบบริเวณ ใบหน้า ลำคอ นอกจากนี้ผู้เสพจะมีเหงื่อออกมากกว่าปกติและขนลุก
- ฤทธิ์ที่ลำไส้ ทำให้ลำไส้เกิดอาการบีบตัวลดลง
สามารถรักษาอาการท้องเสียได้
ดังจะเห็นได้จากชาวเขาใช้ควันฝิ่นพ่นใส่เด็กที่นอนห่มผ้าเพื่อรักษาโรคท้องเสียได้
นอกจากนี้ยังพบว่าผู้เสพเฮโรอีนเป็นจำนวนมากจะเกิดอาการท้องผูกไม่ค่อยถ่าย
- ฤทธิ์ที่ม่านตา ช่วงเวลาใช้ยาเสพติด
ทำให้ม่านตาเล็กลง สังเกตได้ค่อนข้างชัดเจนที่ตาดำจะเล็กเหลือนิดเดียว
แต่เวลาหลังจากการหยุดใช้แล้วม่านตากลับขยายมากขึ้นกว่าปกติจึงเกิดอาการที่ตาไม่สามารถสู้แสงแดดแรงๆ
ได้ คนทั่วไปจึงมักสังเกตผู้ใช้เฮโรอีนมักจะสวมแว่นตาดำ เพื่อมิให้ตารับแสงนั้นเอง
-
ฤทธิ์กระตุ้นอาการคลื่นไส้/อาเจียน เป็นฤทธิ์ที่ทำให้เกิดอาการนี้ในขณะยืน/เดิน
หรือ นั่ง จะมีอาการวิงเวียนเกิดขึ้น เราจึงมักจะพบอาการนี้หลังจากเสพใหม่ๆ
การนอนพักเป็นการลดอาการดังกล่าวไว้
- ฤทธิ์กดศูนย์หายใจ เกิดขึ้นจากการใช้ยาเกินขนาด (OVERDOSE) ทำให้เกิดอาการหายใจไม่เหมือนเดิมถ้าใช้เกินขนานไปมากๆ
สามารถทำให้หยุดหายใจได้
การเสพยาต่อเนื่องไปมีผลทำให้ฤทธิ์การกดศูนย์หายใจดื้อต่อยา หมายความว่า
ผู้เสพจะมีอาการหายใจเป็นปกติเมื่อเสพสม่ำเสมอ
แต่เมื่อเข้าไปรักษาอาการเสพติดก็รักษาอาการดื้อต่อฤทธิ์กดศูนย์หายใจด้วย
-ฤทธิ์ต่อฮอร์โมน
-เพศหญิง
ทำให้เกิดอาการประจำเดือนมาผิดปกติ
-เพศชาย ทำให้ฮอร์โมนเพศลดลง
จะไม่ค่อยเกิดความต้องการทางเพศ
แต่ผู้เสพใช้ยาเสพติดจนเป็นสม่ำเสมอปกติจะทำให้ฮอร์โมนเพศกลับมาเป็นปกติได้อีกครั้ง
- ฤทธิ์ต่อภูมิคุ้มกันร่างกาย ทำให้ลดภูมิคุ้มกันของร่างกาย
ผู้เสพติดจึงมีโอกาสติดเชื้อได้ง่ายขึ้น อาการภายนอกที่พบเห็น คือ
ผิวหนังมีอาการติดเชื้อเป็นแผลพุพอง นอกจากนี้
ผู้เสพติดเฮโรอีนอาจติดโรคเอดส์ได้ง่ายขึ้นกว่าปกติ
- ฤทธิ์การเสพติด เข้าไปทำให้ร่างกายเกิดการเสพติดที่ศูนย์ควบคุมความพอใจในสมอง
นอกจากนี้ในหญิงมีครรภ์มอร์ฟีนยังสามารถที่จะผ่านทางสานรกไปยังเด็กที่อยู่ในครรภ์ได้
สามารถทำให้ทารกที่คลิดออกมามีอาการขาดยา (withdrawal)
แพทย์จึงต้องให้ยารักษาอาการขาดยาในทารกด้วยจำเดือนมาผิดปกติ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น